Το μπάσκετ στη Λαμία χρονολογείται από τη δεκαετία του ’70, με αρκετές ομάδες να έχουν παρελάσει όλα αυτά τα χρόνια από Εθνικές κατηγορίες και όχι μόνο και με τον Α.Σ. Φθιώτις να είναι μεταξύ άλλων, ο πρώτος σύλλογος που πήρε το πρώτο πρωτάθλημα της ΕΣΚΑΣΕ, το 1980, τότε που ακόμα ήταν Τοπική Επιτροπή! (Ένωση έγινε από το 1986).
Ο Α.Σ. Φθιώτις ιδρύθηκε το 1976 ως τμήμα βόλεϊ και από το 1978 απέκτησε για πρώτη φορά τμήμα μπάσκετ!
Πρώτοι παίκτες της ομάδας, ήταν μεταξύ άλλων ο Παναγιώτης Κραββαρίτης που αργότερα διατέλεσε για χρόνια και προπονητής του συλλόγου, ο Βαγγέλης Κουτσονίκας που στη συνέχεια έκανε καριέρα ως βολεϊμπολίστας στον Άρη Θεσσαλονίκης και στην Εθνική Ελλάδας παίζοντας μπάσκετ μέχρι το 1982, ο αείμνηστος Δημήτρης Καττής που εκτός των άλλων ήταν και πρωταθλητής Ελλάδας στο άλμα εις ύψος, οι Σακελλάρης, Αγγελής, Λασπιάς, Αδάμ, Σκοτίδας, Κορτσαλός, Πεδιαδίτης, Σαμ Παπαδημητρίου, Γιώργος Κουτσούκης, Λάκης Παπαδόπουλος, Σάκης Τσούκαλης, αθλητές που εκείνα τα χρόνια δεν ήταν μόνο μπασκετμπολίστες, αλλά μπορούσες να τους δεις να παίζουν με την ίδια επιτυχία βόλεϊ, να κάνουν στίβο κλπ!
Πρώτος πρωταθλητής ΕΣΚΑΣΕ!
Το 1978 ο Α.Σ. Φθιώτις συμμετέχει στο πρωτάθλημα Θεσσαλίας καθώς ακόμα στην Περιφέρεια δεν έχει σχηματιστεί η Ένωση, κάτι που συμβαίνει και την επόμενη χρονιά (1979-80).
Το 1980 συγκροτείται η ΕΣΚΑΣΕ ως τοπική επιτροπή και διεξάγεται το πρώτο πρωτάθλημα ανδρών με τη συμμετοχή ακόμα ΑΓΕΧ, Κάδμου και άλλων ιστορικών ομάδων της Περιφέρειας. Ο Α.Σ. Φθιώτις είναι ο πρωταθλητής σ’ αυτό το πρώτο και συνάμα ιστορικής σημασίας πρωτάθλημα της ΕΣΚΑΣΕ, παίρνοντας την πρόκριση για τα μπαράζ ανόδου στη Β’ Εθνική (τότε υπήρχε Α’ Εθνική, Β’ Εθνική και τοπικά πρωταθλήματα). Σε εκείνο το μπαράζ, ο Α.Σ. Φθιώτις θα αντιμετωπίσει τον Κολοσσό Ρόδου από τον οποίο θα χάσει με 2 πόντους, με τον Παναγ. Κραβαρίτη να θυμάται χαρακτηριστικά πως είχαν χάσει την τελευταία επίθεση για να πάνε το μπαράζ στην παράταση!
Μετά το 1980 κύλησε αρκετό νερό στο αυλάκι του μπάσκετ της Λαμίας, με τη δημιουργία αρκετών ομάδων ακόμα όπως οι Αναγέννηση Λαμίας, Παμφθιωτικός, Καλύβια κλπ).
Στον Α.Σ. Φθιώτις προπονητής θα διατελέσει στα μέσα της 10ετίας του ’80 και ο Γιώργος Βελισσαράκος, με την ομάδα να προκρίνεται ως δεύτερη μετά τον πρωταθλητή Άρη Θήβας στα προκριματικά για άνοδο στη Β’ Εθνική. Στο γήπεδο του Αμαρουσίου, θα βρεθεί αντιμέτωπος με τον Κύδωνα Χανίων με παίκτη τον Κουκλάκη, τον Άρη Θήβας, με τους Χανιώτες να κερδίζουν την άνοδο.
Από το 1987 το τιμόνι της ομάδας θα αναλάβει ο Κραββαρίτης έχοντας εκπληρώσει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις.
Τέσσερα πρωταθλήματα και η πρώτη άνοδος το 1994!
Το 1988-89 η ομάδα θα κατακτήσει το δεύτερο πρωτάθλημα της ΕΣΚΑΣΕ παίρνοντας εκ νέου το εισιτήριο για τα μπαράζ ανόδου, αυτή τη φορά για τη νεοσύστατη Γ’ Εθνική (τότε δεν υπήρχε απ’ ευθείας άνοδος). Στα Ιλίσια, ο Α.Σ. Φθιώτις θα αντιμετωπίσει το ισχυρό Ηράκλειο που έχει πάρει με μεταγραφές 5 εφήβους του ΠΑΟΚ και με προπονητή τον Τούλη από το οποίο θα χάσει και θα παραμείνει στο τοπικό.
Το 1990-91 ο Α.Σ. Φθιώτις θα πάρει το τρίτο πρωτάθλημα ΕΣΚΑΣΕ και με προπονητή τον Κραββαρίτη θα δώσει δύο προκριματικούς γύρους για άνοδο στη Γ’ Εθνική. Αρχικά στην Αμαλιάδα, με αντιπάλους τους Αμπελόκηπους, τον Ιαλυσό Ρόδου και τη Σύρο απ’ όπου μαζί με τους Αμπελόκηπους παίρνουν την πρόκριση για τη 2η και τελική φάση των μπαράζ στο Αίγιο. Εκεί, θα βρεθούν αντιμέτωποι με Αμπελόκηπους και Γ.Ε. Ηρακλείου, με την φοβερή ομάδα των Αμπελοκήπων τότε, να παίρνει την άνοδο για τη Γ’ Εθνική.
Το 1993-94 θα ακολουθήσει το τέταρτο και…ιστορικό πρωτάθλημα του Α.Σ. Φθιώτις! Η ομάδα θα αναδειχθεί πρωταθλήτρια ΕΣΚΑΣΕ και θα πάρει το εισιτήριο για πρώτη φορά στα χρονικά για τη Γ’ Εθνική κατηγορία!
Η παραμονή του 1994 στη Γ’ Εθνική!
Το 1994-95 ο Α.Σ. Φθιώτις θα παίξει για πρώτη φορά στην ιστορία του στη γ’ Εθνική και θα πετύχει μια παραμονή που με τις συνθήκες που επιτεύχθηκε ισοδυναμεί με…πρωτάθλημα! Η ομάδα χρησιμοποιεί ως έδρα το κλειστό της Αταλάντης μέχρι και τις αρχές του 1995 όταν μπήκε για πρώτη φορά στο νέο κλειστό της Λαμίας! Με κόουτς τον Γιώργο Φιλκίνη, με ψηλό τον Ρέρρα από τον Αστέρα Εξαρχείων και 11 Λαμιώτες καταφέρνει το…ακατόρθωτο και παραμένει στη Γ’ Εθνική!
Και εγένετο ο Γ.Σ. Λαμίας το 1995-96!
Το καλοκαίρι του 1995 ο Δήμος της Λαμίας παίρνει υπό την αιγίδα του κατά κάποιο τρόπο το μπάσκετ και ο Α.Σ. Φθιώτις μετονομάζεται σε Γ.Σ. Λαμίας με προπονητή τον Σούλη Ράμμο και πρωταθλητή εκείνη τη χρονιά να αναδεικνύεται ο Αρίωνας με κόουτς τον Φραγκιά και παίκτη μεταξύ άλλων τον Χαρίση.
Το 1996-97 ο Γ.Σ. Λαμίας ξεκινάει τη σεζόν με παίκτη-προπονητή τον Γκόλαντα που είχε παίξει στην Α1, βοηθό τον Χρ. Καραμπέτσα και παίκτη τον Στασινό που είχε βγει και πρώτος σκόρερ με τον Πρωτέα στην Α2, με τη σεζόν να έχει δραματική εξέλιξη! Η ομάδα θα καταφέρει να πάει σε μπαράζ παραμονής την τελευταία αγωνιστική κερδίζοντας και ρίχνοντας κατηγορία τον Ιαλυσό με διπλό μέσα στη Ρόδο! Το μπαράζ θα γίνει στη Χαλκίδα, με προπονητές εκεί τους Κραβαρίτη και Φιλκίνη, με αντίπαλο τον Αίολο. Στα 5′ πριν τη λήξη ο Γ.Σ. Λαμίας χάνει με 17 πόντους για να κάνει μια επική αναντροπή όπως θυμάται χαρακτηριστικά ο Χρήστος Καραμπέτσας, γυρνώντας τον αγώνα και κερδίζοντας και με 8 πόντους διαφορά στο τέλος, κερδίζοντας την παραμονή στη Γ’ Εθνική!
Το 1997-98 ο Γ.Σ. Λαμίας ξεκίνησε με προπονητή τον Φιλκίνη, συνέχισε με τον Αλεξίου για να υποβιβαστεί τελικά στη Γ’ Εθνική.
Το 1998-99 ο Γ.Σ. Λαμίας θα κατακτήσει το πρωτάθλημα ΕΣΚΑΣΕ επικρατώντας στους τελικούς του Ερμή Σχηματαρίου με 3-0 νίκες έχοντα εκείνη τη χρονιά για προπονητές τους Χρήστο Καραμπέτσα και Λεωνίδα Ζαρονικόλα και παίκτες μεταξύ άλλων, τον Παναγιώτη Σκούρα που επιστρέφει από τη Χαλκίδα και τον Παναγιώτη Κουτσογιάννη.
Το 1999-00 με κόουτς τον Λουκά Ζαρονικόλα και βοηθό τον Χρήστο Καραμπέτσα ο Γ.Σ. Λαμίας παλεύει μέχρι τέλους, αλλά χάνοντας με ένα πόντο από τη Δάφνη Δαφνίου υποβιβάζεται στο τοπικό πρωτάθλημα.
Το 2000-01 με κόουτς τον Καραμπέτσα φτάνει στους τελικούς της ΕΣΚΑΣΕ χάνοντας σε μια σειρά συγκλονιστικών τελικών από τον Γ.Σ. Χαλκίδας που είχε για προπονητή τον Μπρατσιάκο με 3-2 στο σχεδόν κατάμεστο ΔΑΚ Χαλκίδας στο τελευταίο παιχνίδι!
Το 2001-02 είναι και το κύκνειο άσμα του Γ.Σ. Λαμίας. Εκείνη τη σεζόν φεύγουν όλοι οι παλιοί παίκτες και πάνε στον Ιωνικό Λαμίας που αγωνίζεται στη Β’ ΕΣΚΑΣΕ. Ο Γ.Σ. Λαμίας συμμετέχει για τελευταία χρονιά στα πρωταθλήματα της ΕΣΚΑΣΕ (Α’ κατηγορία) για να πάψει να υφίσταται στη συνέχεια ως τμήμα μπάσκετ διατηρώντας μόνο το τμήμα βόλεϊ.
Για την πορεία του Ιωνικού Λαμίας, που πήρε και το πρωτάθλημα ΕΣΚΑΣΕ το 2003-04 ανεβαίνοντας αρχικά στη Γ’ Εθνική και φτάνοντας μέχρι την Α2 Εθνική κατηγορία και την μετέπειτα συνένωση του με τον Έσπερο Λαμίας, θα υπάρξει ξεχωριστό αφιέρωμα τις επόμενες μέρες.
Οι ακαδημίες του Α.Σ. Φθιώτις
Το 1983 φτάνει στη Λαμία ο Δημήτρης Πολυζωϊδης που το 1980-81 έχει παίξει μπάσκετ με τη Λάρισα στην Α’ Εθνική για να παίξει μπάσκετ μέχρι το 1994 και παράλληλα ως προπονητής να οργανώνει και τις ακαδημίες του. Ο Α.Σ. Φθιώτις θα χρησιμοποιεί για τις ακαδημίες του το 1990 το κλειστό του 1ου Γυμνασίου για να φτάσει το 1994 να έχει 450 παιδιά εγγεγραμμένα, με 8 γυμναστές με ειδικότητα μπάσκετ και 4 διαμορφωμένα κλειστά γήπεδα μπάσκετ στην έκθεση Λαμίας!
Οι Σοφογιάννηδες και όχι μόνο…
Από τη Λαμία δεν έλειψαν ποτέ τα ταλέντα, με αρκετούς παίκτες να κάνουν καριέρα φτάνοντας ακόμα και σε Ευρωπαϊκά πρωταθλήματα! Αναμφίβολα, οι Γιάννης και Μάνθος Σοφογιάννης είναι στη…βιτρίνα του μπάσκετ της Λαμίας!
Ο Γιάννης Σοφογιάννης, γεννημένος το 1976 έπαιξε μπάσκετ από μικρός και ξεχώρισε για το ταλέντο του. Σε ηλικία 14 ετών ο Ομοσπονδιακός προπονητής Θανάσης Παπαδημητρίου τον είχε ξεχωρίσει ανάμεσα σε πλήθος αθλητών λέγοντας χαρακτηριστικά ”αυτόν θέλω”. Η πορεία του Γιάννη αργότερα γνωστή, κατακτώντας και το χρυσό μετάλλιο με την Εθνική Ελλάδας Παίδων το 1983 στο Πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα που είχε γίνει στην Τουρκία!
Ο Μάνθος Σοφογιάννης με καριέρα στην Α1 και με 42 συμμετοχές στην Εθνική Εφήβων, γεννημένος το 1978, παίκτης με φοβερή έφεση με το αντίπαλο καλάθι, οδηγεί την ομάδα του το 1993-94 στην κατάκτηση του πρωταθλήματος παίδων ΕΣΚΑΣΕ με αντίπαλο την ΑΓΕΧ των Αγγ. Καπελέρη, Μαρμαρινού, φτάνοντας μέχρι και την τελική εξάδα του Πανελλήνιου πρωταθλήματος παίδων με τον Μάνθο να πετυχαίνει…50αρες!
Αλλά δεν ήταν μόνο αυτοί. Ο Γιάννης Κουτκιάς έπαιξε μέχρι Α2, ο Γιώργος Μπέλης σε Εθνικές παίδων-εφήβων και τη Νήαρ Ηστ, ο Νίκος Ρήγας που εξαιτίας τραυματισμών δεν αγωνίστηκε ψηλότερα, ο Αλέξης Ρίζος και αρκετοί ακόμα.
